Όσον αφορά τον Χρυσό Λόγο: Αν είχα ακολουθήσει ακριβώς την "κλασσική" διάρθρωση (3:5) σε αυτό το θέμα, το βουνό μπροστά στον ορειβάτη θα ήταν πιο μάλλον χαμηλό και το κενό πάνω από τον παγετώνα μικρότερο, δηλαδή η εικόνα δεν θα ήταν τόσο έντονη στο νόημά της. Τεχνικά, αρκεί εδώ και η 1/125 δευτερόλεπτο για να παγώσει τη δράση. (για τηλεφακούς άνω των 135 χιλιοστών χωρίς σταθεροποίηση εικόνας, καλύτερη 1/250 δευτερόλεπτο). Seblaskogel, Όρη Στουμπάιερ, Αυστρία.
Ωστόσο, το κλασσικό δεν πάντα σημαίνει απλό. Πρέπει να λάβουμε υπόψη όχι μόνο τεχνικές πτυχές, αλλά και πολλές διαφορετικές ερμηνευτικές προσεγγίσεις. Η δράση, δηλαδή η πάγωση της κίνησης, απαιτεί συνήθως σύντομο χρόνο κλείστρου. Μόνο - πόσο γρήγορη είναι η κίνηση και τι είναι ένας σύντομος χρόνος κλείστρου; Για δύο περιπατητές σε απόσταση 50 μέτρων, συνήθως αρκεί η 1/125 δευτερόλεπτο.
Αυτή η γλώσσα της εικόνας είναι προς το παρόν της μόδας: κοντά, περικομμένη, δραστηριότητα. Όταν υπάρχουν γρήγορα βήματα, ο χρόνος κλείστρου πρέπει να είναι ανάλογα σύντομος. Σε αυτή τη λήψη στο πρώινό φως, "δούλεψα" με "μόνο" 1/250 δευτερόλεπτο στη διάφραγμα 5 και ISO 640. Alpspitze, Βουνά Wetterstein, Γερμανία.
Ένα άλλο παράδειγμα: Ένας Freerider (έτσι αποκαλούνται σήμερα οι αναβάτες σε βαθύ χιόνι) κάνει μια μεγάλη, αλλά γρήγορη στροφή (που παλιά αποκαλούνταν σβέλτισμα) σε ένα μεγάλο νησι. Στην κάμερα έχω ένα ελαφρύ ευρυγώνιο φακό, για να περιλάβω και το περιβάλλον. Αρκεί εδώ η 1/250 δευτερόλεπτο; Ίσως - καλύτερα όμως είναι η 1/500 δευτερόλεπτο.
Ο λυοστόμαχος έχει παγώσει με τον σύντομο χρόνο κλείστρου 1/800 δευτερόλεπτο. Μόνο το σκορπίζοντα σώμα εκφράζει ακόμα την πραγματικά γρήγορη κίνηση. Ολάκες, Αμαλγαμάιρ Όρη, Αυστρία.
Λίγο αργότερα μια νέα σκηνή. Στην κάμερα έχω αυτή τη φορά το φακό 15 χιλιοστά-Υπερευρυγώνιο. Ένας πολύ αθλητικός, για να μην πούμε επιθετικός αναβάτης, έρχεται προς τα μένα με σχεδόν 80 χλμ/ώρα!! και περνά από δίπλα μου σε απόσταση καλού ενός μέτρου. Το χιόνι σκορπίζεται.
Αυτή η εικόνα αποτελεί ουσιαστικά μια υπέρθεση δύο τεχνικών. Ενώ από τη μια έχω παγώσει τον πολύ κοντινό αναβάτη με 1/1000 δευτερόλεπτο χρόνο κλείστρου, από την άλλη έκανα ελαφρύ πάνωρο για να υπογραμμίσω ακόμα περισσότερο την πολύ γρήγορη κίνηση. Zillertal Arena, Όρη Τσίλερταλ, Αυστρία.
Η 1/1000 δευτερόλεπτο είναι εδώ το ελάχιστόν; όποτε μπορώ, προσπαθώ σε τέτοιες συνθήκες να φτάσω ακόμη και σε 1/1500 ή 1/2000 δευτερόλεπτο, είτε αλλάζοντας την ευαισθησία ISO προς τα πάνω (π.χ. ISO 400), είτε ανοίγοντας το διάφραγμα.
Λόγω του έξτρημ ευρυγώνιου μόνο 15 χιλιοστών (φακός με γωνία θέασης ψαρά) σε αυτή την εικόνα, οι αποστάσεις παραπλανούν. Ο αναβάτης, εδώ κλειστός καθαρά με 1/1250 δευτερόλεπτο, με περνάει σε μόλις τρία μέτρα από εμένα. Hintertux, Όρη Τσίλερταλ, Αυστρία:
Η ίδια σκηνή όπως προηγουμένως - μόνο που φωτογραφήθηκε με 1/800 δευτερόλεπτο. Ο αναβάτης έχει ελαφρά ασυναίσθητη κίνηση ... ο μπροστά και ο πλάγιος σχηματίζουν όμως είκοσι αστράφτοντι.
Κατά βάση, μπορούμε να συνοψίσουμε τους παρακάτω παράγοντες σε αυτόν τον τομέα της φωτογραφίας: όσο ταχύτερη είναι η κίνηση, τόσο μικρότερος πρέπει να είναι ο χρόνος κλείστρου. Κρίσιμο είναι όμως όχι μόνο η απόλυτη ταχύτητα της κίνησης, αλλά και η απόσταση από τον φακό: Όσο πιο κοντά είναι ο δρώντας στον φακό, τόσο μεγαλύτερος πρέπει να είναι ο χρόνος κλείστρου. Πολύ πιο δύσκολη είναι η κοντινή δράση. Ούτε ο αυτόματος εστιασμός ούτε ο φωτογράφος μπορούν να εγγυηθούν εκατό τοις εκατό επιτυχία στον τομέα της κοντινής δράσης. Αυτό που συχνά οδηγεί στο στόχο εδώ είναι ένα πολύ απλό κόλπο, η λεγόμενη παγίδα εστίασης. Πολλοί την θυμούνται από την αναλογική εποχή πριν την πρωτοϋλική εστίαση. Συχνά κι εγώ τότε εστιάζω χειροκίνητα πάνω σε πέτρα, φράχτη κ.λπ. Όταν οι περιηγητές έρχονται σε συναντήσει της προκαθορισμένης εστίασης, τραβάω μια φωτογραφία με μεγάλη συγκέντρωση. Πολλαπλές εκθέσεις ήταν συνήθως αδύνατες, καθώς οι χειροκίνητες φωτογραφικές μηχανές δεν είχαν λειτουργία σειράς και η μεταφορά της ταινίας και το τέντωμα του κλείστρου με τον γρήγορο ποτενσιόμετρο όχι μόνο έκαναν να κρατήσει πολύ, αλλά συνήθως άλλαζαν και την εικόνα. Λόγω του μεγάλου εύρους εστίασης του εξαιρετικά ευρείου φακού ακόμη και σε σχετικά ανοιχτά διαφράγματα τύπου 4 ή 5,6, επιτυγχάνω αρκετά υψηλά ποσοστά επιτυχίας με αυτήν την τεχνική. Ωστόσο, ιδιαίτερα με φωτογραφίες σκι, παρατηρώ κάθε φορά πάλι πόσο γρήγορη μπορεί να είναι η δράση. Το χρονικό διάστημα για μια καλή εικόνα είναι συχνά μόνο μια μικρή κλίμακα του δευτερολέπτου. Τότε ξαφνικά οι 10 εικόνες ανα δευτερόλεπτο μιας Nikon D3 ή μιας Canon 1D Mark III δεν είναι τόσο γρήγορες. Φυσικά, αυτά τα δύο μοντέλα, πολύ δημοφιλή στους επαγγελματίες φωτογράφους, είναι ανεπαρκή για τους περισσότερους ερασιτέχνες. Για τους αθλητικούς φωτογράφους δεν είναι πολυτέλεια ή περιστασιακός επιδειξιασμός, αλλά αναγκαίο πρότυπο. Αλλά υπάρχουν, επιτέλους, πλέον και προσιτές εναλλακτικές για τους ερασιτέχνες φωτογράφους. Τα Canon 50D ή Nikon D 300 προσφέρουν με περίπου έξι εικόνες ανα δευτερόλεπτο απίστευτα πολλά για τα χρήματά τους. Αν είχα τραβήξει με μέγιστη ταχύτητα σειράς από την πρώτη κίνηση σε αυτό το θέμα, δεν θα είχα μπορέσει πλέον να τραβήξω τη φωτογραφία. Αλλά μόνο σε αυτό το σημείο είναι πραγματικά σωστά τοποθετημένοι οι τρεις οδηγοί. Η εικόνα, ωστόσο, δεν αποδίδει μόνο τη χαρά της οδήγησης σε βαθύ χιόνι, αλλά και τους κινδύνους των ψηλών βουνών λόγω της μικρής χιονοσκεπής κατολίσθησης στη σκιά. Μαντόνα ντι Καμπίλιο, Μπρέντα, Ιταλία. Για περίπου δέκα λεπτά ακολούθησα τον αναρριχητή με το φακό Canon EF 2,8 70-200 mm-L IS zoom, μαζί με τη μηχανή συνολικού βάρους 2,5 κιλώ
Ποια τεχνική είναι συνιστώμενη για αυτό τον τομέα της φωτογραφίας; Χρησιμοποιώ συχνά στη φωτογραφία δράσης στον αθλητισμό (σχεδόν πάντα) την προεπιλεγμένη διάφραγμα (αυτόματος χρόνος). Αυτό σημαίνει ότι επιλέγω τη διάφραγμα και η κάμερα ρυθμίζει το χρόνο κλείστρου μετά τη μέτρηση έκθεσης. Αλλά τώρα, αντίθετα με την φωτογραφία τοπίων, πρέπει να λάβω υπόψη όχι μόνο τη διάφραγμα και άρα το βάθος πεδίου, αλλά και το χρόνο κλείστρου. Σε περίπτωση αμφιβολίας, προτιμώ να έχω λιγότερο βάθος πεδίου και ανοίγω τη διάφραγμα για να έχω μικρότερο χρόνο κλείστρου. Μόνο όταν φωτογραφίζω μια συνεχή ταχεία δραστηριότητα, που πάντα απαιτεί συγκεκριμένο χρόνο κλείστρου, αλλάζω εξαιρετικά σε αυτόματη διάφραγμα. Εδώ επιλέγω το επιθυμητό χρόνο και η κάμερα υπολογίζει αυτόματα τη σωστή διάφραγμα βασισμένη στην τρέχουσα φωτεινότητα. Αλλά το πιο σημαντικό: Μην ξεχνάτε ποτέ να επαναφέρετε στην κανονική λειτουργική κατάσταση!!
Ούτε η εσ
Επίσης, το βρήκα τον προσθιωτον, τον πρόσθετο κινητήρα πολύ βαρύ. Μετά από επτά προσπάθειες, συνήθως υπήρχε μια ευκρινής εικόνα, στην οποία επίσης η θέση και η στάση των ατόμων ήταν σωστή. Με αυτή την αρχή εργάζομαι ακόμα καθημερινά, κυρίως στον τομέα της δράσης στον αθλητισμό. Για παράδειγμα, ρυθμίζω την εστίαση χειροκίνητα σε ένα ή δύο μέτρα στο φακό, προτιμώντας τον ευρυγώνιο φακό. Στην αποφασιστική στιγμή τραβάω, είτε είναι αναβάτης, freerider ή ποδηλάτης βουνού, με τη μέγιστη ταχύτητα σειράς.
Τα τεχνικά δεδομένα για αυτήν τη λήψη είναι 17 χιλιοστά εστιακής απόστασης, 1/1000 δευτερολέπτου και διάφραγμα 6,3. Είχα εστιάσει προκαταβολικά στο 1,5 μέτρο. Χοχσέλντεν, Αυστριακά Άλπεις, Αυστρία.
Πού βρίσκονται τώρα, εκτός από την ανθεκτικότητα, τον τεχνικό εξοπλισμό ή την ταχύτητα, οι διαφορές μεταξύ μιας φωτογραφικής μηχανής 1000 ευρώ και του επαγγελματικού μοντέλου 4000 ευρώ; Για παράδειγμα, στον αριθμό των πιθανών RAW λήψεων συνεχόμενα, χωρίς η μηχανή να χρειάζεται παύση για τη μεταφορά δεδομένων. Το Canon 50D καταφέρνει τουλάχιστον 16 συνεχόμενες λήψεις, ενώ το 1D Mark III ακόμα και 30!!
Φανταστείτε την ακόλουθη κατάσταση: μια μεγάλη πλαγιά, 50 εκατοστά υπέροχου χιόνι στρώμα. Ο χαμηλά ηλιοφάνεια χαράσσει υπέροχα το λόφο τρισδιάστατα από το περιβάλλον. Ολόκληρη η πλαγιά ακόμα χωρίς ίχνη. Πάνω βρίσκονται τρεις καλοί οδηγοί και περιμένουν το νόημά σας με το χέρι. Ξεκινάει, τραβάτε με την πρώτη κίνηση, μετά ο επόμενος... Ήδη τρια δευτερόλεπτα έχουν περάσει, καταγράφονται 6,5 εικόνες ανα δευτερόλεπτο. Η μηχανή υπολογίζει, δεν μπορεί πια να εκτοξεύσει. Αλλά μόνο τώρα έρχεται η τέλεια φωτογραφία... Πιστεύω δεν χρειάζεται να συνεχίσω.
Υπάρχουν, ωστόσο, και για τέτοιες καταστάσεις κόλπα, για να χρησιμοποιήσετε τις δικές σας τεχνικές δυνατότητες με τον βέλτιστο και αποτελεσματικό τρόπο. Κατά το ένα παίζω ολόκληρη την κατάσταση λήψης στο μυαλό. Πού και πότε είναι φωτογενές, πού και πότε θέλω να τραβήξω φωτογραφία. Κατά τη διάρκεια της λήψης εστιάζω εσκεμμένα το βλέμμα μου μέσα από τον οπτικό. Μόνο τότε τραβάω και εξοικονομώ τόσο όσο είναι δυνατό τον διαθέσιμο όγκο μου. Με λίγη πρακτική, αποκτάς αίσθηση για τον αριθμό των δυνατών λήψεων στη γρήγορη δράση της φωτογραφίας. Μιλώντας για αισθητική στιγμή: Τουλάχιστον τόσο συχνά η φωτογραφία είναι για τη "σωστή" στιγμή.
