Εδώ μια επισκόπηση των διαφόρων κεφαλαίων:
Μέρος 01 - "Επάγγελμα Ονειροκριτής" Φωτογράφος Συναυλιών;
Μέρος 02 - Νομικά Ζητήματα
Μέρος 03 - Ειδικότητες της Φωτογραφίας Συναυλιών
Μέρος 04 - Η Συμπεριφορά στον "Λακκο"
Μέρος 05 - Το Εξοπλισμός που χρειάζεται ένας Φωτογράφος Συναυλιών
Μέρος 06 - Συμβουλές και Κόλπα των Επαγγελματιών (Φωτογράφων Συναυλιών)
Μέρος 07 - Διαμόρφωση Εικόνας (Μέρος 1)
Μέρος 08 - Διαμόρφωση Εικόνας (Μέρος 2)
Μέρος 09 - Προτεινόμενες Ρυθμίσεις Κάμερας
Μέρος 10 - Η Κατεργασία μετά
Σχήμα 6.1: Αν θέλετε να δημιουργήσετε ατμοσφαιρικές, εκπληκτικές φωτογραφίες συναυλιών, χρειάζεστε, μαζί με κατάλληλο εξοπλισμό φωτογραφίας, λίγη εμπειρία - ή τουλάχιστον μερικές καλές συμβουλές από έμπειρους φωτογράφους. Φυσικά, ένα μικρό λιγάκι τύχης παίζει κι αυτή ρόλο. Ωστόσο, υπάρχει και λαϊκή ρητό: "Η τύχη συνοδεύει τους σπουδαίους!" Έτσι, δεν πρέπει να βασιστείτε μόνο στην τύχη σας, αλλά σπάνια θα φέρετε εκπληκτικές φωτογραφίες από μια συναυλία στο σπίτι σας. Εδώ, ο φωτογράφος Sven Darmer μπόρεσε να απαθανατίσει τον τραγουδιστή των Depeche Mode, Dave Gahan, μπροστά σε μια εντυπωσιακή σκηνική υπόβαθρο (Συναυλία στις 9 Ιουνίου 2013 στο Ολυμπιακό Στάδιο του Βερολίνου). Canon EOS-1D X με EF 2,8/70-200mm στη χρησιμοποιούμενη εστιακή απόσταση 142mm. 1/250 δευτερόλεπτο, διάφραγμα 7,1, ISO 3.200.
(Φωτογραφία © 2013: DAVIDS/Sven Darmer – www.svendarmer.de)
6.1 Κατάλληλες Μεθόδοι Μέτρησης Έκθεσης
Οι παρακάτω μέθοδοι μέτρησης έκθεσης είναι εφικτές με τις περισσότερες μοντέρνες φωτογραφικές μηχανές:
• (με εστίαση στο κέντρο) Ολική μέτρηση
• Μέτρηση Σημείου
• Πολυπεδιακή Μέτρηση
Σχήμα 6.2: Οι μουσικοί, όπως όλοι οι καλλιτέχνες, συχνά είναι ντυμένοι εξ ολοκλήρου στο μαύρο - μια συνθήκη που δεν καθιστά απλή τη μέτρηση έκθεσης για εμάς τους φωτογράφους. Ωστόσο, αν ο μουσικός διατηρεί τη θέση του για ένα χρονικό διάστημα, η μέτρηση σημείου μπορεί να είναι χρήσιμη. Τότε, θα μετρήσετε στο πρόσωπο του καλλιτέχνη και θα μπορείτε να πάρετε έναν αριθμό που δε θα εξαρτάται από τον φωτισμό της σκηνής. Έτσι θα εξασφαλίσετε ότι η προσωπικότητα απεικονίζεται καλά στις φωτογραφίες και μπορεί να αναγνωριστεί. Nikon D800 με 2,8/70-200mm-Nikkor στη χρησιμοποιούμενη εστιακή απόσταση 120mm. 1/1000 δευτερόλεπτο, διάφραγμα 5,6, ISO 1000.
(Φωτογραφία © 2011: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)
Στην Ολική μέτρηση λαμβάνονται υπόψη οι μεμονωμένες τιμές φωτεινότητας ολόκληρου του πεδίου της εικόνας. Είναι ιδανική για παράδειγμα τυπικές φωτογραφίες διακοπών ή λήψεις μεγάλων ομάδων σε κανονικές συνθήκες φωτισμού (χωρίς υπερβολικές αντιθέσεις). Στην παραλλαγή της με εστίαση στο κέντρο, το κέντρο της εικόνας έχει μεγαλύτερη βάρδια από τις περιοχές περιφέρειας (στην Nikon D4 αυτό είναι ένας κύκλος στο κέντρο της εικόνας με διάμετρο 12mm που έχει κέρδος 75%).
Οι σχεδιαστές των καμερών υποθέτουν ότι τα σημαντικά μέρη του θέματος είναι συνήθως τοποθετημένα στη μέση της εικόνας (για παράδειγμα σε φωτογραφίες ομάδων).
Σχήμα 6.3: Peter Maffay στη συναυλία στη Βερολινέζικη Σκηνή του Δάσους (στις 28 Μαΐου 2011). Όταν το θέμα αποτελείται από ίσο αριθμό σκούρων περιοχών (εδώ: λουρί κιθάρας, παντελόνι) και φωτεινών περιοχών (εδώ: τμήματα του σώματος της κιθάρας) και το υπόλοιπο από ουδέτερα-φωτεινές περιοχές (εδώ: γκρι φόντο), τότε η μέθοδος μέτρησης ολικής έκθεσης παράγει τα καλύτερα αποτελέσματα. (Εδώ χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος με εστίαση στο κέντρο). Canon EOS-1D Mark IV με EF 2,8/70-200mm στη χρησιμοποιούμενη εστιακή απόσταση 165mm. 1/250 δευτερόλεπτο, διάφραγμα 4,5, ISO 1.000.
(Φωτογραφία © 2011: DAVIDS/Sven Darmer – www.svendarmer.de)
Η Μέτρηση Σημείου είναι μια μέθοδος μέτρησης έκθεσης για έμπειρους φωτογράφους. Μόνο με την κατάλληλη εξοικείωση μπορεί να πάρει κανείς σωστά αποτελέσματα. Με τη Μέτρηση Σημείου χρησιμοποιείται μια πολύ μικρή περιοχή της εικόνας (η περιοχή μέτρησης βρίσκεται συνήθως στο κέντρο) για να μετρήσει στο θέμα εστιασμένη φωτεινότητα. Αυτή θα είναι η πιο σημαντική περιοχή που πρέπει να εκθέτεται σωστά. Στη φωτογραφία συναυλίας αυτό είναι συνήθως το πρόσωπο του τραγουδιστή/μουσικού. Ωστόσο, ορισμένα σημεία δυσκολεύουν συχνά τους χρήστες: πρώτον το μέγεθος της περιοχής μέτρησης, που στη Nikon D4 για παράδειγμα έχει διάμετρο 4mm (περίπου 1,5% της εικόνας).
Δεύτερον, πρέπει να είναι βέβαιο ότι η επιφάνεια του θέματος που μετράται αντιστοιχεί περίπου σε 18% γκρι. Αυτό είναι στο τι έχουν συντελεστεί οι μετρήσεις έκθεσης στις κάμερες; Η ανακλάση 18% γκρι είναι η αναφορά και αν η επιφάνεια του θέματος που μετρά
Με την μέθοδο πολλαπλών πεδίων (γνωστή ως μεθοδολογία πίνακα), το στιγμιότυπο διαιρείται σε περιοχές (π.χ. πέντε: ένα πεδίο στο κέντρο και και τέσσερα γύρω από αυτό, στις τέσσερεις γωνίες). Κάθε πεδίο μετριέται (αυτόματα) από την κάμερα και στη συνέχεια υπολογίζεται η μέση τιμή του.
Αυτή η μέθοδος μέτρησης φωτεινότητας προτείνεται, αν, για παράδειγμα, πρόκειται να φωτογραφηθούν μοτίβα με μεγάλη αντίθεση. Η ιδέα είναι ότι πρέπει να ληφθούν υπ' όψιν όλα τα μέρη της εικόνας και να προσδιοριστεί ένας συνδυασμός χρόνου-διαφράγματος-ISO που μπορεί να θεωρηθεί ως συμβιβασμός μεταξύ όλων των περιοχών (ώστε να αποφεύγονται λευκά τμήματα που «καιγούν» ή μαύρες που χάνουν σχεδίαση στην εικόνα).
Ακόμα κι αν υπάρχουν εξελίξεις αυτής της μεθοδολογίας μέτρησης φωτεινότητας από τους κατασκευαστές (όπως η Color-Matrix μέθοδος, που λαμβάνει υπόψη τα χρώματα του μοτίβου κατά τον προσδιορισμό της φωτεινότητας; ή η 3D-Color-Matrix μέθοδος, η οποία επιπλέον λαμβάνει υπόψη και τις αποστάσεις των περιοχών του μοτίβου κατά τον υπολογισμό), όλες οι μεθόδοι μέτρησης φωτεινότητας υποφέρουν πάντα από ένα δίλημμα:
Αν οι διαφορές φωτεινότητας στο μοτίβο είναι υψηλές (= μεγάλη αντίθεση), τότε είναι αδύνατο να ληφθεί μια ικανοποιητική φωτογραφία με μια μόνο λήψη. Τότε η αντίθεση στη φωτογραφία είναι μεγαλύτερη από τη δυναμική φωτεινότητα της κάμερας, ώστε επιφανείς θα εμφανιστούν τμήματα στη φωτογραφία που είναι είτε μαύρα χωρίς σχεδίαση είτε λευκά που «καίγονται». Η λύση είναι το HDR, αλλά για τη φωτογράφιση συναυλιών είναι εντελώς ακατάλληλο, λόγω της απαγόρευσης τρίποδου στη γκρεμέ και της κίνησης των μουσικών στη σκηνή.
Εικόνα 6.5: Δυσκολίες στον χειρισμό του φωτός είναι το κανονικό στην φωτογραφία στις συναυλίες, τουλάχιστον σε συναυλίες ροκ και ποπ. Ειδικά όταν ένας προβολέας εκπέμπει ως (δημιουργικό) αντίφως στον φακό, μπορεί να συμβεί να είναι πολύ σκοτεινά οι προσωπικότητες (τραγουδιστές/χορευτές) στη σκηνή στη φωτογραφία. Ωστόσο, μια ενδεχόμενη υποέκθεση μπορεί να αντισταθμιστεί και πάλι αν, για παράδειγμα, όπως σε αυτή τη φωτογραφία, η σκουρή (κυρίως μαύρη) στολή του boygroup αντιδρά στη μέτρηση της φωτεινότητας. Έτσι οι δύο αντίθετες εικόνες (αντίφως από τη μία πλευρά και μαύρα ρούχα των ερμηνευτών από την άλλη) ισορροπούν. Το αποτέλεσμα είναι μια συναυλιακή φωτογραφία με ατμόσφαιρα, όπου και τα πρόσωπα των τραγουδιστών αναδεικνύονται αρκετά καλά. US5 στη συναυλία στις 24 Νοεμβρίου 2007 στο Βερολίνο.
(Φωτογραφία © 2007: DAVIDS/Sven Darmer – www.svendarmer.de)
Τελικά, το θέμα είναι να αποφασίσει ο φωτογράφος ποιο μέρος του μοτίβου (που είναι σημαντικό για την εικόνα) πρέπει να είναι σωστά φωτογραφημένο. Και είναι αδιάφορο εάν εφαρμόζει τη μέθοδο σημείου, ολοκληρωματικής μέτρησης ή μεθόδου πολλαπλών πεδίων. Το σημαντικό είναι ότι πρέπει να επιτύχει το σωστό αποτέλεσμα με τη μέθοδο που εφάρμοσε.
6.2 Αυτόματη έκθεση έναντι χειροκίνητου ελέγχου
Πολλοί φωτογράφοι (κυρίως αρχάριοι με μεγάλη φιλοδοξία) επιθυμούν απαραιτήτως να φωτογραφίζουν με χειροκίνητες ρυθμίσεις φωτογραφικής μηχανής. Αυτό σημαίνει ότι απαρνούνται τις αυτόματες ρυθμίσεις έκθεσης και ρυθμίζουν χειροκίνητα τη χρόνο έκθεσης, τη διάφραγμα και την ευαισθησία ISO.
Για πολλούς λόγους, θεωρώ ότι αυτή είναι η λανθασμένη προσέγγιση: Καταρχάς, οι διακυμάνσεις στον φωτισμό (το οποίο συμβαίνει σχετικά συχνά και γρήγορα στη φωτογράφιση συναυλιών) μπορεί να κάνουν αναγκαίο το συνεχές προσαρμογή του συνδυασμού χρόνου-διαφράγματος-ISO. Ωστόσο, εμείς (εφόσον έχουμε εξαιρετικό μάτι και λειτουργικό εγκέφαλο) δεν είναι πάντοτε σε θέση να αντιληφθούμε αυτές τις διακυμάνσεις. Το αποτέλεσμα αυτής της ανεπαρκούς έκθεσης είναι αναπόφευκτα οδηγεί σε χαμηλή έκθεση. Δεύτερον, είναι αρκετά -άς πούμε- τολμηρό, όταν οι φωτογράφοι νομίζουν ότι μπορούν να εκτιμήσουν τη φωτεινότητα του θέματός τους, ώστε να ρυθμίσουν χειροκίνητα το χρόνο, τη διάφραγμα και την τιμή ISO. Το μάτι μας προσαρμόζεται (πολύ γρήγορα!) στις αλλαγές φωτισμού, έτσι ώστε να μην επιτρέπει πάντα να αντιληφθούμε τις διαφορές; ή αν μόνο όταν αυτές είναι πολύ μεγάλες και εξαί abruptly; Η τυπική κατάσταση στη χειροκίνητη ρύθμιση είναι επομένως να προσαρμοζόμαστε στις τιμές που προτείνονται από τη μηχανή (-αυτόματης έκθεσης). Αυτές, με τη σειρά τους, βασίζονται στην μέτρηση της εσωτερικής φωτογραφικής μηχανής? που δε σημαίνει τίποτα άλλο εκτός από το γεγονός ότι η διαφορά μεταξύ της χειροκίνητης ρύθμισης των παραμέτρων χρόνου, διαφράγματος και ISO και της φωτογράφησης με μία από τις τρεις (επαγγελματικές) αυτόματες έκθεσης (πρόγραμμα, διάφραγμα και χρόνος-αυτόματος; δεν συνιστάται απερίφραστα τη χρήση της αυτόματης τιμής ISO!) είναι μόνο ότι στο πρώτο οι τιμές ρυθμίζονται από τον φωτογράφο (αλλά με βάση τις οδηγίες της αυτόματης φωτογραφικής μηχανής) και στο δεύτερο η μηχανή ρυθμίζει αυτόματα τις παραμέτρους (επειδή επιλέχθηκε μία από τις αυτόματες έκθεσης).
Εικόνα 6.7: Στις κλασικές συναυλίες (ή ακόμη και στη jazz, country, λαϊκή μουσική, Schlager, κλπ.) δεν προβλέπεται συνήθως έντονη διακύμανση στον φωτισμό. Επίσης, χρησιμοποιούνται λιγότερα ή και καθόλου εφέ χρωμάτων («Lightshow»); Έτσι, οι φωτογράφοι συναυλιών μπορούν να υπολογίζουν σε σταθερό, φυσικό (λευκό) φως, το οποίο βοηθά σημαντικά στον χειροκίνητο έλεγχο της έκθεσης. Εδώ, η Montserrat Caballé φωτογραφήθηκε στη Φιλαρμονική του Βερολίνου στις 31 Ιανουαρίου 2011. Canon EOS-1D Mark IV με EF 2,8/300mm. 1/160 δευτερόλεπτο, διάφραγμα 2,8, ISO 1.000.
(Φωτογραφία © 2011: DAVIDS/Sven Darmer – www.svendarmer.de)
Εικόνα 6.8: RUNRIG στις 29 Αυγούστου 2012. Όταν ο φωτισμός στους μουσικούς (τουλάχιστον για μια «ευτυχή», αλλά αόριστη διάρκεια) είναι σταθερός, μπορεί κανείς να δουλέψει καλά με τη χειροκίνητη ρύθμιση έκθεσης. Έτσι δεν παίζει και τόσο ρόλο αν τα φώτα των προβολέων φωτίζουν το υπόβαθρο, γιατί το μπροστινό μέρος, ο μουσικός, παραμένει εύκολα (σωστά) εκθέτει.
(Μεταξύ αυτών των δύο φωτογραφιών, τράβηξα 18 άλλες με την ίδια ρύθμιση έκθεσης). Nikon D4 με 1,4/85mm-Nikkor. 1/250 δευτερόλεπτο, διάφραγμα 2,5, ISO 2.500.
(Φωτογραφία © 2013: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)
Συμπέρασμα
Όποιος -για οποιοδήποτε λόγο- προτιμά να φωτογραφήσει με χειροκίνητο τρόπο, μπορεί φυσικά να το κάνει με χαρά. Στην επαγγελματική φωτογραφία συναυλιών, όμως, όπως και σε άλλους τομείς της φωτογραφίας, μετράει μόνο το αποτέλεσμα. Συνεπώς, δεν πρέπει να ανησυχείτε τόσο για τον τρόπο αλλά καλύτερα να επικεντρωθείτε στο να επιτύχετε το αποτέλεσμα. Είναι ασήμαντος ο τρόπος. (Μία φωτογραφία δεν είναι καλύτερη απλά επειδή ο φωτογράφος χρησιμοποίησε χειροκίνητες ρυθμίσεις).
6.3 Χρήση λειτουργίας συνεχόμενης λήψης της μηχανής
Σε ελάχιστα δευτερόλεπτα τα φώτα ανάβουν και ξανασβήνουν. Λόγω των συχνά γρήγορων κινήσεών των μουσικών στη σκηνή, εμποδίζουν να αναγνωριστεί μια (αντίθετη) λάμψη ή να φωτίσει τις φακούς μας. Τα λόγια των δεκάτων του δευτερολέπτου αποφασίζουν εάν ο καλλιτέχνης θα βλεφαρίσει ακριβώς κατά τη λήψη ενός πορτρέτου ή θα κάνει μια ατυχή (ακατάλληλη) γκριμάτσα.
Η φωτογραφία συναυλιών είναι φωτογραφία δράσης, γι' αυτό είναι συνετό να ρυθμίσετε τη μηχανή σε ταχύτητα συνεχούς λήψης. Ωστόσο, δεν ωφελεί να πάρετε συνεχώς μια δεκάδα σχεδόν ίδιων φωτογραφιών πίσω από τη μία· συνιστάται αντίθετα, όταν φωτογραφίζετε, να κάνετε πάντα 2-4 σύντομες "εκρήξεις". Με αυτό τον τρόπο, ο φωτογράφος μπορεί να φωτογραφίζει στοχευμένα και με προσοχή τα θέματα και να αποφεύγει τον κίνδυνο να γίνει το κάθε φωτογρα
6.4 Συγκράτηση – εξεταστέα με κριτικό βλέμμα
Ποτέ πραγματικά δεν έχω καταλάβει το νόημα της συγκράτησης. Μου φαίνεται λίγο σαν να πυροβολάς σπουργίτια με κανόνια. Και τουλάχιστον στην εποχή της ψηφιακής τεχνολογίας, όπου ως φωτογράφοι φωτογραφίζουμε σε RAW μορφή και επεξεργαζόμαστε (τουλάχιστον ελαφρώς) όλες τις φωτογραφίες μας, η συγκράτηση είναι περιττή σαν τον τράχηλο ενός κουκουλοφόρου.
Εικόνα 6.10: Η συγκράτηση έχει νόημα μόνο όταν ο φωτογράφος είναι αναίσθητος για το ποια έκθεση είναι ιδανική. Προσπαθεί με αυτόν τον τρόπο, μέσω πολλαπλών φωτογραφιών με διαφορετικές εκθέσεις, να καταλήξει τουλάχιστον σε μια φωτογραφία με ιδανική έκθεση. Ωστόσο, η φωτογραφία συναυλιών με τις γρήγορα μεταβαλλόμενες συνθήκες φωτισμού δεν είναι ιδανική για τη χρήση της συγκράτησης. Όπως αναφέρθηκε πολλές φορές, η φωτιστική των καλλιτεχνών στη σκηνή αλλάζει συνεχώς και πολύ γρήγορα. Έτσι, ακόμη και με σταθερή ρύθμιση έκθεσης, μπορούν να προκύψουν εντελώς διαφορετικά αποτελέσματα. Αν τώρα προσθέσετε αυτήν την αβεβαιότητα, που βασίζεται στο show φωτισμού, σε μια δεύτερη ανασφάλεια, δηλαδή την αλλαγή των ρυθμίσεων έκθεσης κατά τη διάρκεια μιας σειράς λήψεων, τότε συγχωνεύονται δύο παράγοντες κινδύνου, με αποτέλεσμα το (ιδανικό) αποτέλεσμα να είναι ακόμη λιγότερο προβλέψιμο (επιτυγκάνεται). Με τη συγκράτηση βρίσκεται σε έναν εξαιρετικά αβέβαιο τομέα, με αποτελέσματα που εξαρτώνται αποκλειστικά από μη προβλέψιμους παράγοντες. Για παράδειγμα: Μήπως η υποβελτίωση που σχετίζεται με τη συγκράτηση συμβαίνει ακριβώς τη στιγμή που ένας προβολέας φωτίζει τον φωτογράφο κατευθείαν στον φακό και συνεπώς θα οδηγήσει ήδη σε υποβολίωση; (Φωτογραφία © 2013: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)
Κατά την άποψή μου, είναι πολύ πιο λογικό να ασχοληθείτε με την πιθανώς σωστή ρύθμιση της κάμερας αντί να φωτογραφίζετε εκδοχές έκθεσης. Ακόμη και αν οι ρυθμίσεις κατά τη λήψη δεν ήταν εντελώς ιδανικές, μπορεί το φωτογραφικό έργο να "σωθεί" στην πλειονότητά των περιστάσεων μέσω της επεξεργασίας RAW στο Photoshop ή στο Lightroom. Συγκεντρωθείτε λοιπόν καλύτερα σε μια αναπάντεχη διαμόρφωση της εικόνας, στην αιχμαλώτιση υπέροχων σκηνών της παράστασης, στο να φωτογραφίσετε όλους τους μουσικούς (ακόμη και αν κάποιοι εξ αυτών είναι ακόμα άγνωστοι). Και για να ελέγξετε τις ρυθμίσεις έκθεσης, είναι αρκετά να ρίξετε περιστασιακά μια ματιά στην οθόνη της κάμερας για να εντοπίσετε και να διορθώσετε μεγαλύτερα λάθη.
6.5 Χρησιμοποιήστε πλήρως φορτισμένες μπαταρίες
Ποτέ δεν ξέρεις ... Σύμφωνα με αυτό το σύνθημα, θα πρέπει πάντα να έχετε πλήρως φορτισμένες μπαταρίες στην κάμερά σας όταν θέλετε να τραβήξετε φωτογραφίες συναυλιών. Φυσικά, συχνά αρκεί ένα έκτο της χωρητικότητας μιας ισχυρής μπαταρίας, καθώς μπορεί να φωτογραφήσετε μόνο κατά τη διάρκεια των πρώτων τριών τραγουδιών. Ωστόσο, ποτέ δεν ξέρεις τι μπορεί να συμβεί, αν με κάποια διάθεση η διάρκεια φωτογράφισης ενδέχεται να επεκταθεί ή επειδή ένας νεολαίος μουσικός πρέπει να προωθηθεί. Και ποιος ξέρει, μπορεί να έχετε την ευκαιρία να τραβήξετε επιπλέον φωτογραφίες πριν ή μετά τη συναυλία κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης (ή πριν από το soundcheck). Άρα: Φορτίστε την κάμερα! (Ή πάρτε μαζί σας μια πλήρως φορτισμένη ανταλλακτική μπαταρία).
Εικόνα 6.11: "Αυτό είναι απλά απαράδεκτο!" Όταν ο Woody Allen πιάνει το κλαρινέτο στη σκηνή (όπως σε αυτήν τη συναυλία με την New Orleans Jazz Band του στις 22 Μαρτίου 2010 στο Βερολίνο), είναι σίγουρο ότι θα έχετε δυνατές φωτογραφίες συναυλίας! Θα ήταν κρίμα να σταματήσετε νωρίς τη φωτογράφιση επειδή η μπαταρία είχε υπολειπόμενη χωρητικότητα και έχει αδειάσει πλέον πλήρως.
(Φωτογραφία © 2010: DAVIDS/Sven Darmer - www.svendarmer.de)
6.6 Φωτογραφίζοντας σε RAW μορφή
Σε πολλούς τομείς της φωτογραφίας, είναι εντελώς περιττό να φωτογραφίζετε σε RAW μορφή. Το JPEG είναι πλήρως ικανοποιητικό από ποιοτική άποψη. Ωστόσο, στη φωτογραφία συναυλιών, η φωτογράφιση σε RAW μορφή είναι προτεινόμενη περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον τομέα, διότι εδώ έχουμε συχνά να κάνουμε με έντονες αντιθέσεις φωτεινότητας. Εκθετόμενα λευκά τμήματα, όπου οι προβολείς φωτίζουν κατευθείαν τον φακό, και σκοτεινότερα τμήματα στο παρασκήνιο της σκηνής δεν αποτελούν σπάνιο φαινόμενο. Και τα πρόσωπα συχνά δεν είναι ορατά, είτε γίνονται πολύ φωτεινά επειδή το φως ήταν πολύ ισχυρό για τη ρύθμιση μας, είτε τα πρόσωπα είναι πολύ σκοτεινά επειδή τα φώτα αντίθετης κινήσεως παραμετροποίησαν τη μέτρηση της εκθέσεώς μας.
Κάνοντας φωτογραφίες σε RAW, μερικές ρυθμίσεις μπορούν να αλλάξουν εύκολα μετέπειτα (για παράδειγμα η ισορροπία λευκού) και η έκθεση μπορεί να βελτ
Σχήμα 6.13: Όταν κάμερα (όπως εδώ με Τιμ Μπέντζκο στις 24 Αυγούστου 2012) φωτογραφίζουν οι φωτογράφοι με ζήλο και υπό πίεση χρόνου, μπορεί να συμβεί να ξεχαστεί ο τακτικός έλεγχος της οθόνης της κάμερας για να ελέγξουν τις φωτογραφίες που έχουν ληφθεί όσον αφορά την εστίαση, τη σωστή ρύθμιση έκθεσης, τη σύνθεση της εικόνας κ.λπ. Και έτσι συμβαίνει συχνά οι φωτογράφοι να φωτογραφίζουν για τρία τραγούδια ολόκληρα με λάθος (ή μη κατάλληλη) ρύθμιση και να αντιληφθούν το λάθος τους μετά το τέλος του ακολουθούμενου, όταν είναι πια αργά να διορθώσουν το λάθος. Nikon D4 με 2,8/14-24mm-Nikkor στη χρησιμοποιούμενη εστιακή απόσταση 24mm. 1/80 δευτερόλεπτο, διάφραγμα 3,5, ISO 3.200.
(Φωτογραφία © 2012: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)
6.8 Φωτογραφίζοντας και με Μαύρο-Άσπρο
Η φωτογραφία σε συναυλίες ζει ουσιαστικά από τα πολλά ζωηρά χρώματα (των φώτων). Ωστόσο, οι μαύρο-άσπρες φωτογραφίες μπορούν επίσης να είναι πολύ γοητευτικές. Σας προτείνω, κατά τη φωτογράφιση, να ρυθμίσετε ήδη τη λειτουργία της κάμερας σε Μαύρο-Άσπρο. Έτσι, κατά τον έλεγχο στην οθόνη, μπορείτε να αξιολογήσετε καλύτερα την επίδραση. Αν φωτογραφίζετε σε μορφή RAW, οι πληροφορίες χρώματος δεν χάνονται· μπορείτε ακόμη να "αναπτύξετε" τις φωτογραφίες και σε έγχρωμες.
Η μαύρο-άσπρη φωτογραφία δεν είναι απλώς η απουσία χρώματος. Αντίθετα, πρόκειται για την ικανότητα να βλέπει κανείς τα θέματα με Μαύρο-Άσπρο; ο φωτογράφος που το εξασκεί μπορεί να διακρίνει επίσης ανάμεσα σε θέματα που είναι κατάλληλα για μαύρο-άσπρο και άλλα που δεν επωφελούνται από αυτό, απλώς τους λείπει το χρώμα.
Σχήμα 6.14: Η ιδιαίτερη ένταση των μαύρο-άσπρων φωτογραφιών (ή, στην ίδια κατηγορία, φωτογραφίες σε χρωματική απόχρωση σέπια) κάνουν τη μαύρο-άσπρη φωτογραφία αιώνια; παραμένει πάντοτε «στη μόδα». Αυτό το θέμα με τον κιθαρίστα BAP-(συναυλία στις 24 Αυγούστου 2011 στο πλαίσιο του Zeltfestival Ruhr στο Bochum/Witten) δεν χάνει τίποτα με τη μείωση; αντιθέτως, κερδίζει σε (νοσταλγικό) χάρισμα και επίδραση. Nikon D3S με 1,4/85mm-Nikkor. 1/160 δευτερόλεπτο, διάφραγμα 2,5, ISO 1.250.
(Φωτογραφία © 2011: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)
Σημείωση
• Μερικά θέματα "ζητούν" κυριολεκτικά να φωτογραφηθούν με μαύρο-άσπρο.
• Άλλα αντίθετα δείχνουν εξίσου ενδιαφέροντα τόσο σε μαύρο-άσπρο όσο και σε έγχρωμο.
• Υπάρχουν, όμως, και θέματα που θα έπρεπε καλύτερα να μη φωτογραφηθούν με μαύρο-άσπρο, διότι χάνουν από αυτό.
Είναι καθήκον του φωτογράφου να ανακαλύψει σε ποια κατηγορία ανήκει το κάθε θέμα που πρόκειται να φωτογραφήσει. Όταν αποφασίσετε να τραβήξετε μαύρο-άσπρες φωτογραφίες, επικεντρωθείτε σε αυτό από την αρχή και ρυθμίστε την εμφάνιση της εικόνας σας αντίστοιχα. Αυτό εκπαιδεύει την αντίληψή σας και βοηθά στην αξιολόγηση ποιες φωτογραφίες συναυλίας πραγματικά εντυπωσιάζουν σε μαύρο-άσπρο και ποιες όχι.
Σχήμα 6.15: Ένα από τα λίγα φωτογραφία που είναι εξίσου εντυπωσιακές τόσο σε μαύρο-άσπρο όσο και σε έγχρωμο. Τελικά, η χρήση εξαρτάται από το σκοπό (συντακτική χρήση σε ένα περιοδικό ή σε ένα μουσικό περιοδικό, δημοσίευση σε μια σελίδα φαν κλπ.) και το γούστο σας, για ποια επιλογή θα αποφασίσετε. Nikon D800 με 2,8/70-200mm-Nikkor στη χρησιμοποιούμενη εστιακή απόσταση 125mm. 1/640 δευτερόλεπτο, διάφραγμα 5,0, ISO 800.
(Φωτογραφία © 2013: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)
