IES staat voor Illuminating Engineering Society. Deze vereniging is verantwoordelijk voor de standaardisatie van lichtontwerp en verlichting. Om ervoor te zorgen dat bijvoorbeeld binnenhuisarchitecten of standbouwers kunnen werken met betrouwbare en realistische verlichting, bieden steeds meer fabrikanten van armaturen verlichtingsgegevens over hun producten aan. Sinds Release 12 biedt CINEMA 4D in de Visualize- en Studio-variant de mogelijkheid om deze gegevens als IES-lichten te importeren en in de scène te gebruiken voor verlichting.
IES-Lichtgegevens
In veel gevallen bieden fabrikanten van armaturen de IES-gegevens van hun producten aan om te downloaden op hun website.
Na het selecteren van enkele favoriete modellen uit het grote aantal modellen (productcatalogi zijn altijd wenselijk), vindt men meestal in een speciale ondersteuningssectie ook de gezochte IES-gegevens ter ondersteuning van de verlichtingsplanning.
IES-licht in CINEMA 4D
In CINEMA 4D importeren we de verlichtingsgegevens in IES-formaat via het IES-lichtobject uit de lijst met scène-objecten.
Nadat het IES-lichtobject is aangemaakt, wordt u gevraagd om het overeenkomstige IES-bestand voor de gewenste armatuur te selecteren uit de lijst met IES-gegevens. Deze aanpak wordt aanbevolen voor iedereen die precies weet welke armatuur met welke benaming de juiste is in de lange lijst.
In CINEMA 4D wordt het IES-licht in het instellingendialoogvenster gepresenteerd als lichtobject van het type IES. Het is ook vermeldenswaard dat bij dit type licht ook meteen de fysiek correcte, dus realistisch ogende inverse kwadratische afname wordt geactiveerd.
IES-lichten werken fotometrisch. Daarom vinden we de belangrijkste parameters, wanneer het bijvoorbeeld gaat om de instelling van de intensiteit of om informatie over het armatuur zelf, in dit tabblad van het instellingendialoogvenster van de lichtbron.
In het veld Bestandsnaam is het pad opgeslagen via welke we het IES-bestand hebben geïmporteerd naar het lichtobject. Hier gaat het echter echt alleen om informatie over de bestandsnaam - het IES-licht wordt volledig in de scène geïmporteerd, zodat er geen koppeling verloren kan gaan.
Sinds CINEMA 4D vanaf versie 12 met echte eenheden werkt, helpt de bij het IES-bestand geleverde fotometrische waarde om de lichtbron ook qua grootte realistisch in de scène in te passen.
In de 3D-weergave wordt het IES-licht gepresenteerd als vlaklicht met een instelbare vorm. Hierdoor wordt het eenvoudiger om het IES-licht te integreren in een armatuurmodel of een lampenopstelling.
In de editor-weergave geeft het IES-licht bij geactiveerde optie Uitgebreid OpenGL (menu Weergave in het editorvenster) ook zonder renderen al betrouwbaar inzicht in de intensiteit en vorm van het uitgezonden licht.
Hoe kunnen we nu de parameters van het IES-licht wijzigen? Wie zo realistisch mogelijk moet werken omdat hij zijn klant een nare verrassing wil besparen, zal hier natuurlijk voorzichtig zijn. Met het IES-licht heeft het lichtobject al zijn basisintensiteit gekregen. Met andere lichtbronnen kunnen echter ook andere intensiteiten worden geproduceerd. Afhankelijk van de fabrieksspecificatie of persoonlijke voorkeur kan de intensiteit dus worden geregeld in de eenheden Candela, Lumen en Lux.
Andere, op de werkelijkheid afgestemde instellingsparameters worden gevonden in het tabblad Algemeen van het lichtobject. Hier kan de lichtkleur niet alleen worden gedefinieerd door de bekende RGB-kleurregelaars, maar nadat het kleurveld is uitgeklapt, kan de instelling van de lichtkleur ook worden gedaan door de kleurtemperatuur op te geven.
Voorbeeld van IES-gegevens via de Contentbrowser
Wie het overzicht kwijt is geraakt door de verscheidenheid aan verschillende armaturen of IES-lichten en liever het juiste IES-licht wil maken met behulp van een voorbeeld, kiest het beste de weg via de Contentbrowser in het menu Venster.
Met behulp van het navigatiegebied aan de linkerkant van de Contentbrowser zoekt u de map met de IES-bestanden en krijgt u in het voorbeeld- of selectiegebied meteen een indruk van de verlichtingsmogelijkheden van de IES-lichtbron.
Eenheden en IES-lichten
Zoals eerder kort vermeld, werkt CINEMA 4D Release 12 met echte eenheden, die ook van invloed zijn op en dienovereenkomstig kunnen worden gebruikt bij de IES-lichten. Let er daarbij op dat het geïntegreerde IES-licht zich gedraagt als een normaal object.
Degenen die dus willen dat de volledige scène inclusief het aanwezige IES-licht wordt vergroot, kunnen ook achteraf met behulp van de opdracht Document schalen in het menu Functies een aanpassing in grootte uitvoeren.
Als iemand een al gecreëerde scène moet aanpassen om deze voor een realistische situatie voor te bereiden en daarbij wil terugvallen op IES-lichten, dient de schaal van het document te worden gewijzigd vóór de integratie van de IES-lichten.
Lichtinval-presets
Net als alle andere lichtbronnen biedt een IES-licht enkel de mogelijkheid om het door de lichtbron of lamp geproduceerde licht of de resulterende verlichting te simuleren. Zodra de lichtbron als onderdeel van de scène in het latere renderen moet verschijnen, moet de juiste lamp worden gemodelleerd, tenzij de fabrikant van de lamp ook nog een 3D-model beschikbaar stelt.
Met de Content Browser biedt CINEMA 4D echter al een groot aantal presets met lampen in allerlei varianten - als authentiek 3D-model met al geïntegreerd IES-licht-object - beschikbaar.
Als de gewenste lamp is gevonden en in de scène is opgenomen, kan deze vrij eenvoudig worden gecontroleerd via de bijbehorende XPresso-besturing. In de gebruikersgegevens van het nulobject van de lamp van de objectgroep vindt u de opties voor het in- of uitschakelen van de lamp, dimfuncties en instelmogelijkheden voor het soort schaduw of kwaliteit.