Bölüm 12: Uzun Pozlama Sırasında Takip Kontrolü
Gece gökyüzündeki zayıf ışıkla parlayan nesneler uzun pozlama süresi gerektirir. Diğer yandan, dijital fotoğrafçılık çağında bir tek, çok uzun pozlama yerine daha kısa pozlama süreleriyle çekilen çeşitli görüntüler alınır ve ardından bir görüntü işleme yazılımıyla toplanır. Uzun odak uzaklıklarında otomatik takip bir yıldız poları tarafından yeterince doğru değildir ve güvenilir net fotoğraflar üretmez.
Bu durumda pozlama sırasında montajın hareketini kontrol etmek ve gerekirse müdahale etmek gerekir. Bu sürece Takip Kontrolü veya daha modern adıyla "Guiding" denir, bu faaliyete "rehberlik" denir. Bu süreci özel bir kamera üstlendiğinde, bu kameraya Takip Kamerası, "Autoguider" adı verilir. Motorlu takip olmasına rağmen, istenilen pozlama süresi içinde yıldızlar kesin olarak puan yerine çizgi şeklinde görüntüleniyorsa, takip kontrolü gereklidir.
Bu doğruluk eksikliğinin sebepleri çeşitli olabilir:
• Montajın mekanik yapısı gereklilikleri karşılamıyor olabilir
• Montaj yeterince doğru bir şekilde konumlandırılmamış olabilir (bkz. Tutorial serisi "Astro- ve Sonsuzluk Fotoğrafçılığı" Bölüm 9 (bir yıldız polarının kullanılması)
• Motorlu takibin hızı, görünür gökyüzünün dönüş hızına tam olarak denk gelmeyebilir
• Yeryüzü atmosferinin prizma etkisi (atmosferik refraksiyon), yıldızların tam olarak olması gereken yerde durmamasına neden olabilir
• Sistemdeki hareketler, örneğin pozlama sırasında oküler çıkışının hafif eğilmesi
• Her sarmal dişli, bir devir boyunca tahrik edilen dişli tekerleğe karşı ürettiği periyodik sarmal hata
• Sarmal tarafından tahrik edilen dişli halkanın eşitsizliği
Titiz bir yapı ile birçok noktayı kendiniz etkileyebileceğiniz gibi, en azından son iki maddeden bahsedilmektedir. Herhangi bir mekanik, ne kadar iyi olursa olsun ve buna göre maliyetli olursa olsun, ideal durumdan en küçük sapmaları olacaktır. Bu durum uzun pozlama fotoğraflarını zamanla etkileyecektir. Basit bir hesap, teorik olarak hangi takip doğruluğunun başarılması gerektiğini gösterir.
Örneğin, 1500mm odak uzunluğuna sahip bir teleskop varsayalım ve buna bir dijital SLR fotoğraf makinesi bağlı olsun. Sensör piksel boyutunu 5,7 mikron olarak kabul edelim, ki bu değer örneğin Canon EOS 400D veya EOS 1000D için geçerlidir. Ayrıca kabul edelim ki hava kararsızlığı yıldızın konumunu dört yay saniye boyunca değiştirir (1 derece = 60 yay dakika = 3600 yay saniye), bu Almanya'daki iyi-orta koşullara karşılık gelir.
Şimdi, çekim sensöründe bir pikselin bir açıyı nasıl yansıttığını hesaplamamız gerekiyor. Bunun için şu formül kullanılır.
Bir açı Lambda hesaplama formülüdür. "L" bu durumda pikselin kenar uzunluğunu ve "f" ise odak uzunluğunu temsil eder. Her iki değer de aynı birimde (bu durumda metre) verilmelidir.
Niteleme ölçeği dolayısıyla, bir pikselin görüntüsü 0,8 yay saniye olacaktır. Dolayısıyla yıldız plakası, sensörde 5 piksel (4 yay saniye) çapında bir şerit oluşturacaktır. Ardından, hafif çizgi şeklinde bir yıldız görüntüsünden önce kabul edilebilir görülen bir tolerans tanımlayalım. %20'lik bir sapmanın kabul edilebilir olmasını öneriyorum. 20%'den fazlası, netlik eksikliği olarak kabul edilmelidir. Bu tolerans oldukça cömert bir tavizdir.
Sola, optimal takip sırasında mükemmel bir yıldız görüntüsü. Sağda, hafifçe şekil değişen bir yıldız ve uzun eksenin kısa ekseni %20 oranında aşan bir konumda.
Beş piksel çapında bir yıldız plakası, %20, tam olarak bir piksele denk gelir. Yani pozlama süresince takip, sadece 0,8 yay saniye kadar ideal konumdan sapma yapabilir. 0,8 yay saniye, 0,00022 derecedir (hatırlatma: Dolunayın yaklaşık 0,5 derece görünür çapı vardır!). Bu hesap, uzun odak uzunluklarıyla takibin ne kadar zorlu olduğunu açıkça ortaya koymakta ve Takip Kontrolü'nün gerekliliğini vurgulamaktadır.
Uygulamada Takip Kontrolü
Zaten belirtildiği gibi, takip kontrolünde iki temel yöntem vardır, manuel ve bir Otomatik Kılavuz ile.
1. Manuel Takip Kontrolü
Manuel takip kontrolü sırasında, bir Fadenkreuz teleskop kullanılır ve ortasına bir yıldız yerleştirilir. Tüm pozlama süresi boyunca gözlemci, "yönlendirme yıldızı"nı izler ve o yıldızın Fadenkreuz'un merkezinden kaymamasına dikkat eder. Bir kayma tespit edildiğinde, yıldız Montaj kontrol panelindeki yön tuşlarıyla hemen tekrar istenilen konuma getirilir.
Ana teleskop, fotoğrafik birim olarak kullanılıyorsa, takip kontrolü için birinci bir teleskop yerine bir "Yönlendirme teleskop" veya kısa "Yönlendirme tüpü" kullanılmalıdır. Yönlendirme tüpü, ana teleskopla aynı montaj üzerinde tutularak ve ona paralel bir şekilde yerleştirilir. Mutlak bir paralellik gerekli değildir. Aksine, çoğu Yönlendirme tüpleri, ana teleskopta, birbirine kavrayan iki kelepçe olan "Yönlendirme tüp klavuzunda" montelenir. Kelepçelerin ayarlanmasıyla Yönlendirme tüpü, ana teleskopla belirli bir sınırlar içinde hareket ettirilebilir. Bu düzenleme amaçı, her zaman yeterince parlak bir yönlendirme yıldızı bulmaktır, çünkü gökyüzündeki her görüntüde parlak bir yıldız bulunmamaktadır.
Manuel takip kontrolü için aşağıdaki şeylere ihtiyacınız olacak:
• a) Kılavuz Teleskop
Görüntü kalitesi önemli değildir, bu nedenle uygun fiyatlı bir teleskop da kılavuz teleskop olarak kullanılabilir. Önemli olan odak uzunluğunun fazla olmamasıdır. İdeal olarak, odak uzunluğunun çekim odak uzunluğunun iki katı olması gerekmektedir. Barlow lensi'nin (bir teleconverter'a benzer bir mercek sistemi) kullanılmasıyla kılavuz teleskopun efektif odak uzunluğu uzatılabilir. Kılavuz teleskopun oküler çıkışı kararlı olmalı ve sallanmamalıdır, aksi takdirde gerekli takip hassasiyeti sağlanamaz.
• b) Çapraz Tel Oküler
Basit modellerde 90 derece açıyla iki tel bulunur; çift çaprazlı modeller, kılavuz yıldızın merkezi konumunda iken tellerin arkasında kaybolmadığından takip kontrolü için daha faydalıdır. Mutlaka telinin aydınlatılabilir olduğundan emin olun. Yani, tel, pille beslenen bir kırmızı LED ile aydınlatılır, böylece karanlık bir gece gökyüzünde bile görülebilir. Genellikle aydınlatma ünitesi karartılabilir.
Basit bir çapraz tel okülerde (sol) çapraz tel yıldızı kaplar. Çift çapraz tel içeren bir oküler (sağ), bu durumu önler.
Aydınlatma ünitesine sahip, çapraz tel oküler (kırmızı ok işareti). İçeride düğme hücre pilleri, gerekli gerilimi sağlayan kırmızı bir LED'i besler:
• c) Kılavuz Teleskop Montaj Seçeneği
Kılavuz teleskop mümkün olduğunca sağlam bir şekilde ana teleskopa sabitlenmelidir. Pozlama süresi boyunca herhangi bir sapma, takip kontrolünü anlamsız hale getirecektir. Elegan bir çözüm, yukarıda bahsedildiği gibi kılavuz teleskop kelepçeleridir. İşlem adımları: İlk olarak ana teleskop kamerayla birlikte hedef gökyüzü objesine yönlendirilir. Gerekirse, kamera oküler çıkışında dönerek istenilen görüntüyü optimize eder. Şimdi, kamerada gereken tüm ayarlamalar yapılır. Ardından netlik ayarı yapılır ki bu uğraşta seçilen gökyüzü objesine yakın parlak bir yıldıza dönülmesi gerekebilir.
Netlik ayarından sonra, bir dakikalık pozlama süresiyle ışığın zayıf olduğu objelerde görüntüleme ile birlikte bir takip kontrolü yapılmaz. Daha sonra çapraz tel oküler kılavuz teleskop kelepçelerinde hareket ettirilerek yeterince parlak bir yıldızın çapraz telin ortasında olduğu bir konuma getirilir. Ardından çapraz tel oküler, iki çizginin montaj eksenlerinin (saat ve deklinasyon eksenleri) hareket yönüne tam olarak denk geldiği şekilde döndürülür. Bu amaçla, denetim panosundaki motorların hareket hızı yaklaşık olarak 16 katlık bir hıza ayarlanır ve montaj saat yönünde hareket ettirilir. Oküler, montaj saat yönündeki yıldızın çapraz tel okülerinde hareket ettiği bir çizgiye denk gelinceye kadar döndürülür.
Bir çapraz tel okülerden (solda) kılavuz yıldıza bakış. Montaj eksenlerinin hareket yönü açık mavi oklarla belirtilmiştir. Oküler, hareket yönünün çapraz tel ile uyumlu hale getirilmesi için döndürülür (sağ).
Yıldız, montajın motorları tarafından çapraz telin ortasına getirilir ve motor hızı tekrar azaltılır, en iyi basit (1x) veya yarı (0.5x) yıldız hızına. Ardından hareketi yönlendirmek için kontrol panelinde basılması gereken tuşları dikkatlice öğrenmek önemlidir, böylece çapraz telin ortasından sapma derhal ve hedefe yönelik telafi edilebilir. Kısa bir alıştırma süresinden sonra, bu durumun başarılı olması gerekmektedir. Ardından, işte geldik: Pozlama başlatılır. Kamera obtüratörü açıldıktan sonra yıldız sürekli gözlemlenmelidir.
Eğer çapraz telin ortasından dışarı hareket ederse, kısa sürede doğru kontrol tuşuna basarak tekrar ortaya getirin. İyi bir takip özelliklerine sahip montajlarda düzeltme hareketleri nadiren gerekli olabilir, nispeten hassas sürücülü montajlarda düzeltmeler saniyeler arasında gerekebilir. Bu durumda, manuel takip kontrolü ciddi bir çalışma haline gelir ve sürekli yüksek bir konsantrasyon gerektirir.
Manuel takip kontrolü için montajın denetim panelindeki dört önemli tuş. Leitstern'un sapmalarını telafi etmek için okülerdeki yıldızı her yöne hareket ettirebilirsiniz.
Çapraz tel okülerin yüksek büyütme gücü ve kılavuz teleskopun uzun odak uzunluğu, kayıt sırasında ideal durumdan sapmaların oluşmadan önce bile çok küçük sapmaların gözlemlenmesini sağlar. Yani, Leitstern'ün çapraz telin merkezinden küçük herhangi bir sapmasının hemen fotoğrafı bozmaması anlamına gelmez. Bununla birlikte, gözlemlenen bir uyumsuzluğa derhal uygun düzeltme hareketleriyle karşılık vermek mantıklıdır. Pozlamadan sadece sonra takip kontrolü sonlandırılabilir.
Birden fazla çekim yapılmak istenirse, pozlamalar arasında gözlerin dinlendirilmesi için kısa bir mola verilebilir. Biraz alıştırma ve deneyim ile manuel takip kontrolü sayesinde, uzun odak uzunluğuna sahip bir teleskopa bağlı kamerayla uzun süreli pozlamalar yapmak mümkün olacaktır. Motorlu takip sırasında montajların uygunsuzluğu, manuel takip kontrolü tekniği ile telafi edilir, bu sayede ideal durumda yıldızlar fotoğrafta tam anlamıyla noktasal olarak görüntülenebilir. Dijital SLR kameraların kullanımıyla maksimum mantıklı pozlama süresi, kameranın modeline bağlı olarak yaklaşık 15 ila 20 dakika arasında değişmektedir. Bu süre boyunca manuel takip kontrolü, yorucu bir iş haline gelebilir. Bu nedenle, mümkünse çapraz tel okülerine rahat bir bakış açısı ve konforlu bir göz seviyesi sağlamaya dikkat edin. Birçok gökyüzü objesi için belirtilen maksimum pozlama süresiyle tek bir çekim yeterli olmayabilir. Birden fazla fotoğrafın çekilmesi, daha sonra toplanacak şeklinde ayarlanmalıdır ("Astro- ve Himmelsfotografie" serisinin 16. bölümüne bakınız: "Elektronik Görüntü Gürültüsünü Kontrol Altına Almak").
İpucu: Uzman satıcılar, bir Leitfernrohr yerine Off-Axis-Guider adı verilen cihazları sunmaktadır. Bu cihazlar teleskop ve kamera arasına monte edilir ve kamera görüş alanının dışında, optik eksene uzak bir yıldızın ışığını 90 derece yönlendiren küçük bir ayna içerir. Bu sayede, teorik olarak ana teleskopun pozlama sırasında da bir kılavuz teleskop olarak kullanılması mümkün olabilir. Ancak, çoğu teleskopun görüntü kalitesi optik eksenin oldukça uzağında olduğundan oldukça kötüdür, bu nedenle bir Leitstern görüntüsü net değildir. Ayrıca, Off-Axis-Guider ile bir Leitstern bulmayı içeren arama işlemi oldukça zahmetli bir maceraya dönüşür ve genellikle seçilen görüntüyü değiştirmek zorunda kalınır. Hatta daha sonra bile bakış pozisyonu sıkıntılı hale gelir, bazen sadece zorlamalarla gerçekleştirilebilir. Bu şekildeki bir vücut duruşu, manuel takip kontrolünü fiziksel bir eziyete dönüştürür.
Bu nedenle Off-Axis-Guider'ın satın alınması ve kullanımından kaçınılmasını öneririm.
2. Otomatik Takip Kontrolü
Detaylı bir şekilde incelendiğinde, manuel takip kontrolü oldukça sıkıcı bir iş olarak kabul edilebilir. Bu faaliyetin teknik aletler aracılığıyla otomatikleştirilmesi mümkün olmalıdır düşüncesi hızla oluşur. İyi haber şu ki: Bu mümkün ve özel dijital kameralarla, yani "otomatik rehberler" olarak adlandırılan cihazlarla mümkündür. Kötü haber ise: Otomatik rehberlik alanında fişe-tak ve kullan şeklinde basit çözümler mevcut değildir, yani bir otomatik rehberin beklendiği şekilde çalışmasını sağlamak için fişe takıp kabloları bağlamak uzun vadede yeterli olmaz.
Otomatik rehberlikte rehber teleskobun çapraz iplik okülerinin yerine bir takip kamerası (otomatik rehber) kullanılır.
Bu sürecin başlangıç aşamasında, henüz astrofotoğrafların çekilmediği, ancak otomatik rehberin kullanılan montajla çalışması gereken bir dönem olacaktır. Deneyimli olmayanlar için bu süreç oldukça fazla saat ya da geceyi kaplayabilir! Teknik olarak otomatik rehberlik şu şekilde işler: Otomatik rehber olarak özel bir dijital kamera veya video/kamera veya web kamerası kullanılır. Bu kameraların sensörü genellikle çok küçük, piksel sayısı ise düşüktür. Otomatik rehber sensörüne yıldız yansıtılır ve yazılım tarafından yıldızın konumu belirlenir. Otomatik rehber sensörü kısa aralıklarla okunur ve yıldızın konumu tekrar ölçülür.
Yönlendirilen yıldız orijinal pozisyonundan sapıyorsa, yazılım montaj motorlarını harekete geçirerek zıt bir hareket gerçekleştirebilir ve böylece yıldızı istenilen pozisyonuna geri getirebilir. Bunun için otomatik rehberi veya kontrol bilgisayarını montaj kontrolüyle bir kablo aracılığıyla bağlamak gereklidir. Montaj kontrolünün otomatik rehber arabirimi, yani bir bağlantı noktasına sahip olmalıdır.
Kablolama örneği (şematik). DSLR, bilgisayarla bir USB kablosu (koyu kırmızı, 2) ile bağlıdır. Otomatik rehber, rehber montajın diğer bir USB arabirimini (mavi, 3) kullanarak görüntü aktarımı yapar. Guiderin kılavuz yazılımı montajın doğruğunu düzeltmeyi yapabilmek için başka bir kabloya ihtiyaç duyar (kırmızı, 1), bu durumda seri bağlantı (COM1). Modern dizüstü bilgisayarlar genellikle artık seri arabirime sahip olmadığından, sadece USB-Seri adaptör yardımcı olabilir. Kullandığınız montaj ve otomatik rehber’e bağlı olarak, kabloların bu şemadan farklı olabilme olasılığı vardır.
Teoride oldukça basit görünen şey, pratikte oldukça zorlu bir görev olarak ortaya çıkar. Otomatik rehber arabirimlerinin standart olmadığına dikkat edilmeli ve uygun bir kablonun mevcut olduğundan emin olunmalıdır. Ayrıca pin düzeni sabit değildir, yarı standart olan "SBIG ST-4" otomatik rehber ile uyumlu olabilecek şekilde işaretlenen bir otomatik rehber arabirimi mevcuttur.
Montaj kontrolünün otomatik rehber arabirimi (sağ) uygun otomatik rehber kablosu (sol) ile.
Anasayfanızda, kılavuz yıldızının sapmalarını sayı dizisi veya grafik olarak gösteren bir göstergeyi izleriz. Sapmalar beklenen aralıkta olduğunda, pozlamalar başlatılabilir.
Rehberlik sırasında MaxIm yazılımının ekran gösterimi. Sağ üst köşede, alınan kılavuz yıldızının mevcut görüntüsü ve kılavuz çizgisi görüntülenir. Alt kısımda, kılavuz yıldızının belirlenen konumundan sapmaları iki eksen üzerinde grafikle gösterilir.
Ne yazık ki, bir öğretici kapsamında adım adım daha ayrıntılı bir talimat yazmak mümkün değildir, çünkü kullanılan oto rehber kamerasına bağlı olarak uygulama detayları kısmen önemli ölçüde değişebilir. Bu nedenle, ilgili kamera modellerinin kullanım kılavuzlarına başvurulmalıdır.
Yine de başarılı bir oto rehberlik için bazı genel ipuçları:
a) Birçok oto rehber, montaj eksenlerinin hareket yönünün piksel sıraları ve sütunlarıyla eşleştiğinde sadece veya en azından daha iyi çalışır.
b) Yukarıdaki listede f) yer alan kalibrasyon maddesi, teleskopun başka bir gök bölgesine yöneldiğinde yeniden yapılmalıdır.
c) Birçok durumda, yazılım içinde, oto rehberin kalibrasyon işlemi sırasında eksenleri kaç saniye hareket ettirmesi gerektiği belirlenmelidir, böylece yıldız hem sensör alanını terk etmez hem de yazılım yönü açıkça belirleyebilir ve montajda bir oyun varsa büyük bir etkisi olmaz. En iyi senaryoda, kılavuz yıldızın sensör ortasından kalibrasyon rutini tarafından sensör kenarına yaklaştırılması gerekmektedir.
MaxIm'deki "Kalibrasyon Süresi" alanları ile yazılımın kalibrasyon rutini sırasında montaj motorlarını kaç saniye çalıştıracağı belirlenir:
d) Birçok oto rehber kontrol yazılımı, rehberliği optimize etmek için birçok parametre içerir. Bir önemli nokta "Agresiflik"tir. Sapmanın belirlenmesi durumunda, kılavuz yıldızını hedef konumuna geri getirmeye çalışılmalı mı yoksa yazılımın hedef değere daha küçük adımlarla ulaşmaya çalışması mı gerektiğini belirler. Çok yüksek bir Agresiflik ayarında, sistem sallanabilir ve kılavuz yıldızı sürekli olarak hedefe gelir, çünkü aşırı tepkiler olabilir. Çok düşük ise, bir yöndeki sürekli sapma neredeyse telafi edilemez. Yani, uygulamalı deneyimden, kullanılan montajın özelliklerine ve teleskopun odak uzaklığına bağlı olarak belirlenmesi gereken bir ortalama bir değer bulunmalıdır.
MaxIm'in rehberlik modülünde "Agresiflik" ayarı. "8" değeri, kılavuz yıldızının belirlenen konumundan %80'ini bir sonraki adımda düzeltmeye çalıştığı anlamına gelir. Yüzde yüz düzeltme sıklıkla sistemin sallanmasına neden olur.
Otomatik rehber olarak hangi kameralar uygundur?
Bir bilgisayara bağlı olmadan kullanılabilen bağımsız bir oto rehber arayanlar için tipik olarak tek bir seçenek vardır: Baader LVI-SmartGuider, http://www.baader-planetarium.de/sektion/s21/s21.htm.
"LVI SmartGuider", bir PC/Laptop'a ihtiyaç duymayan bir bağımsız bir rehberdir.
Bu yeni tanıtılan bir ürün olduğundan ve henüz sağlam pratik deneyimlere sahip olmadığından bahsetmek gerekir. Şu anda bu cihaz için öneride bulunamıyorum veya karşı olamam.
Aşağıdaki oto rehberler bir bilgisayara ihtiyaç duyar:
Alccd ALccd 5 Oto Rehberi http://www.astrolumina.de
Imaging Source: DMK 21AU04.AS ve diğer modeller, Video modülleri http://www.astronomycameras.com.
ImagingSource'den DMK video kamerası. Astrofotoğraflar için paketlerde teleskopa bağlantı tüpü bulunsa da (sağ üst), kamerayı bir oto rehber olarak kullanmak için gereken yazılım bulunmamaktadır.
SBIG ST-402ME: CCD Kamera http://www.sbig.de
Meade DSI 2 Deep Sky Kamera,
CCD Kamera, çeşitli modeller http://www.meade.de
Meade'in "Deep Sky Imager PRO II" CCD Kamera, astronomi fotoğrafları için bir sensöre sahiptir, ancak DSLR'den daha küçüktür. Bir oto rehber olarak kullanmak isteyenler için, gerekli yazılım paketin bir parçasıdır.
Bu kamera modellerinden birini edinmeden önce, oto rehber olarak kullanılacak kabloların ve yazılımların neler olduğu ayrıca belirlenmelidir. Bu kameraların avantajı, sadece oto rehber olarak değil, aynı zamanda özellikle gezegen fotoğrafçılığı için kameralar olarak da oldukça başarılı olmalarıdır.
Bağımsız oto rehberlik klasikleri, artık üretilmeyen SBIG ST-4 ve SBIG ST-V modelleridir. İkisi de ikinci el alımlar için kesinlikle tavsiye edilir!
Artık yalnızca ikinci el olarak bulunan SBIG ST-4, bağımsız oto rehberler arasında eski ama işlevsel bir araçtır. Altı haneli ekran başlangıçta çok alışılmadık olsa da.
Örnek çekimler
Kurguçuklar takımyıldızındaki “Messier 13” küresel yıldız kümelenmesini Canon EOS 450D sensörüne dolduracak şekilde yakalayabilmek için altı metrelik odak uzunluğuna ihtiyaç vardı. 400 ISO'da on dakika pozlandırma yapıldı. Rehberlik bir rehber teleskobu ve bir SBIG ST-4-Autoguider kamera ile gerçekleştirildi.
Orion Bulutsusu'nun bu fotoğrafı Astrofotoğrafçılık için modifiye edilmiş bir Canon EOS 400D ile çekildi. Toplam pozlama süresi 800 ISO'da bir buçuk saat idi. Odak uzunluğu, 600 milimetre, diyafram ise 1:6,0 idi. Rehber teleskobunun yerine, bir 300 milimetrelik fotoğraf lensi kullanıldı ve buna bir SBIG ST-4-Autoguider kamera bağlandı.
Andromeda Galaksisi'nin bu fotoğrafı da modifiye edilmiş EOS 400D ile çekildi. Çekim optiği, sadece 60 milimetre açıklığa ve 350 milimetre odak uzunluğuna sahip bir mercek teleskoptu. 400 ISO'da bir saat kırk dakika pozlandırma yapıldı. Bir rehber olmadığı için, iplikli bir nişangah gözlüğüyle manuel bir takip kontrolü gerçekleştirildi.
